
Racjonalność – tak, ale…
Racjonalny umysł to otwarty umysł
Racjonalność łączymy najczęściej z kalkulacją zysków i strat oraz wyprowadzaniem wniosków z zebranych przesłanek zgodnie z zasadami logiki. Przeciwstawia się jej podejmowanie decyzji pod wpływem chwili, impulsu oraz działaniu na fali emocji. Chciałabym zaproponować trochę inną niż powyżej przytoczona, potoczna definicja racjonalności: racjonalny umysł to umysł...
więcej
Studium zmiany nawyku. Jak zmieniać nawyki?
W artykule pt. „Studium zmiany nawyku. Część 1. Jak działają nawyki” pisałam o tym, czym jest nawyk, jak wygląda tzw. pętla nawyku i jak brzmi złota zasada zmiany nawyku. Bardzo polecam lekturę tamtego tekstu przed przeczytaniem poniższego. Ten artykuł będzie poruszał bardziej praktyczne zagadnienia i proponował konkretne kolejne kroki w stronę zmiany nawyków.
Na co trzeba się przygotować w...
więcej
Studium zmiany nawyku. Jak działają nawyki?
Postanowienia noworoczne mają często formę listy nawyków, które chcielibyśmy sobie wyrobić albo które chcielibyśmy wyeliminować, na przykład „zacznę regularnie ćwiczyć”, „rzucę palenie”. Zabieramy się za to z wielkim zapałem. Ma on jednak tendencję do słabnięcia z czasem. Często już po kilku tygodniach stycznia postanowienia noworoczne „biorą w łeb”, a my wracamy do starych przyzwyczajeń, by...
więcej
Mózg – nasze “centrum dowodzenia”
Mózg – nasze „centrum dowodzenia”
Czy zastanawialiście się kiedyś nad różnicą między umysłem a mózgiem? Istnieje taka piękna metafora, która porównuje umysł do wody, a struktury układu nerwowego do jej chemicznych składników: wodoru i tlenu. Oddzielnie każdy z tych składników jest gazem, lecz razem tworzą ciecz, czyli zupełnie nową jakość. Podobnie niezwykłe jest to, że impulsy elektryczne,...
więcej
Jak rozmawiać z dzieckiem o wojnie
Jak rozmawiać z dziećmi o tym, co obecnie dzieje się za naszą wschodnią granicą, skoro niejednokrotnie sami jesteśmy przerażeni, zalęknieni, zaskoczeni, nie potrafimy się odnaleźć w sytuacji?… Przede wszystkim mamy prawo do tych emocji. Wojna jest wydarzeniem budzącym lęk i grozę, niosącym ze sobą wiele zagrożeń. Nie próbujmy za wszelką cenę przybierać maski opanowania i spokoju....
więcej
Kontrolować czy nie kontrolować – co zrobić z emocjami?
Silne emocje niemal zawsze nas przytłaczają. Niezależnie, czy to radość i szczęście, czy smutek i gniew – jeżeli są zbyt silne i nas „zalewają”, to stajemy się bezradni i tak naprawdę najchętniej byśmy się ich pozbyli. Pragniemy przede wszystkim kontrolować nasze emocje, mieć nad nimi władzę. Gdy nie kontrolujemy emocji wydaje nam się, jakbyśmy tracili kontrolę nad sobą, a może nawet...
więcej
Gdzie umysł spotyka się z ciałem
Ludzie od starożytności próbowali znaleźć odpowiedź na pytanie, jak dusza łączy się z ciałem. To zagadnienie otrzymało miano problemu psychofizycznego. Skoro ciało to obiekt fizyczny, a dusza nie ma fizycznego odpowiednika, to jak to się dzieje, że dusza wpływa na ciało, a na przykład zranienie ciała wywołuje ból, czyli jakąś reakcję duszy?
Fenomen umysłu: jak z impulsów nerwowych powstaje...
więcej
O uczeniu się przez całe życie
„Żyj, jakbyś miał umrzeć jutro. Ucz się, jak gdybyś miał żyć wiecznie.”
Mahatma Gandhi
Ten cytat bardzo mnie porusza. Już stoik Seneka Młodszy radził: „pojedyncze dni uważaj za osobne żywoty”, uznając, że drogą do szczęścia jest przeżywanie każdego dnia jak ostatniego w naszym życiu. Gandhi dopowiedział do tego jeszcze, by uczyć się tak, jakby się miało żyć wiecznie. Myślę, że chodziło...
więcej
Pamięć – nie tylko magazyn wspomnień
Pamięć jest niezwykłym zapisem naszych wspomnień, dzięki któremu możemy wrócić zarówno do dobrych, jak i tych trudnych chwil w naszym życiu. Jest również magazynem nawyków, wiedzy o świecie i o nas samych. Zawiera emocje i wrażenia cielesne związane z konkretnymi ludźmi, zwierzętami, przedmiotami, sytuacjami. Wraz z dobrymi wspomnieniami zapisują się w niej również wspomnienia doświadczeń...
więcej
O sztuce akceptacji
Akceptacja – na pewno każdy z nas przynajmniej raz w życiu słyszał to słowo. Pojawia się często wraz z pojęciami takimi jak uważność, mindfulness, samowspółczucie (self-compassion). Obecnie panuje na nie wszystkie swego rodzaju moda, co sprawia, że są coraz bardziej rozpoznawalne, ale nadal nie zawsze właściwie rozumiane. Co zatem kryje się pod pojęciem akceptacji?
Akceptacja jest bardzo...
więcej
Czy świat istnieje naprawdę?
Pytanie postawione w tytule brzmi lekko absurdalnie, bo trudno sobie wyobrazić, żeby było inaczej. Przecież doświadczamy świata zewnętrznego w każdej sekundzie naszego życia, często bardzo intensywnie. Istnieje wprawdzie mało znany pogląd filozoficzny – solipsyzm, który głosi, że istnieje tak naprawdę tylko jeden podmiot poznający, obdarzony umysłem, a cały świat i wszyscy ludzie są wytworami...
więcej
Zimowe smutki*
Okres jesienno-zimowy kojarzy nam się często z zimnymi, ciemnymi porankami, gdy trzeba wstać do pracy, szkoły lub na uczelnię, a tak bardzo chciałoby się jeszcze pospać w ciepłym łóżku. Ludzie przez całe wieki funkcjonowali w zgodzie z rytmem przyrody i pór roku. W zimie mieli znacznie mniej pracy, podejmowali mniej aktywności. Dzisiaj, gdy doskonale radzimy sobie z zimowym brakiem światła...
więcej